Isu pemberian dan penerimaan hadiah kepada penjawat awam dan ahli politik sering dibahaskan. Ia berkait rapat dengan “pulangan yang tidak sepatutnya”. Bagi penjawat awam, ia menjejaskan integriti seseorang sama ada ia bertindak berseorangan atau berkumpulan.

Kartel daging import yang kesahihan halalnya masih disangsikan kerana penipuan mereka dalam industri ini mungkin tidak berlaku sekiranya pegawai yang terlibat mengamalkan sifat integriti. Jutaan ringgit nilai kartel daging import itu menunjukkan betapa tinggi nilai sogokan “hadiah” atau rasuah mengikut kamus Suruhanjaya Pencegah Rasuah Malaysia (SPRM) yang sudah bertahun-tahun bersekongkol di kalangan mereka yang terlibat. Mereka ini bukan sahaja hina di kaca mata agama malah duri dalam daging yang merosakkan keseluruhan sistem kehidupan manusia. Masakan tidak, ribuan malah jutaan orang Islam tertipu yang kononnya daging tersebut halal tetapi hakikatnya tidak.

Maka persoalannya apakah pemberian dan penerimaan “hadiah” ini juga satu amalan yang tidak menjahanamkan sesebuah institusi termasuk parti politik? Apakah “hadiah” ini tidak sama dengan “hadiah” yang dimaksudkan dalam Garis Panduan Pemberian dan Penerimaan Hadiah dalam Perkhidmatan Awam melalui Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 3 1998?

Menurut Pekeliling Bilangan 3 1998 tersebut, “hadiah meliputi wang, harta alih dan tak alih, kenderaan, tambang percuma, tiket loteri, saham, kemudahan perjalanan, hiburan, perkhidmatan, keahlian kelab, apa-apa bentuk diskaun atau komisyen, hamper, barang kemas, perhiasan, apa-apa pemberian, cenderamata, atau apa-apa benda yang bernilai yang diberi kepada atau diterima pegawai itu, isterinya atau mana-mana orang lain bagi pihaknya dari mana-mana orang dengan tiada balasan (without consideration) atau balasan yang diketahui oleh pegawai itu yang diketahui oleh pegawai itu tidak mencukupi atau mencukupi”.

Menurut Pekeliling tersebut, larangan daripada  menerima atau memberi hadiah kepada pegawai awam sekiranya ia berkait dengan tugas awamnya. Manakala bentuk, amaun atau nilai hadiah itu tidak sepadan dengan maksud hadiah yang diberi. Larangan ini merujuk kepada subperaturan 8(1)(a) dan (b) Peraturan-peraturan Pegawai Awam (Kelakuan dan Tatatertib) 1993(P.U.(A) 395/1993. Hasilnya, kementeri-kementerian membuat polisi mengenai pemberian dan penerimaan hadiah di kalangan staf .

Ini ditambah lagi dengan Pelan Anti Rasuah Nasional (NACP) 2019-2023 yang dilancarkan pada 29 Januari 2019 bagi memastikan ketelusan dan akauntabiliti pentadbiran kerajaan. Malah semasa zaman kerajaan Pakatan Harapan (PH) terdapat satu Rang Undang-undang Pembiayaan Dana Politik yang sepatutnya dibentangkan pada tahun 2020 tetapi kerajaan PH jatuh pada hujung Februari 2020.

Semasa zaman pemerintahan kerajaan PH, beberapa bekas pemimpin negara didakwa di Mahkamah atas tuduhan melakukan rasuah yang dikategorikan di bawah pemberian dan penerimaan hadiah untuk tujuan sendiri walaupun dikatakan untuk tujuan parti politik.

Bagi mengelak amalan ini, menurut Profesor Dr Azizuddin Sani, metod untuk mendapat dana politik boleh diadaptasi dari negara lain supaya parti politik berkenaan tidak ketandusan dana. Mengambil contoh negara Jerman, Akta Parti-parti Politik memperuntukkan bahawa setiap parti politik berhak menerima dana kerajaan mengikut pecahan tertentu berdasarkan kepada jumlah undi yang diperolehi dalam pilihan raya. Dr Ainul Adzallie Hasnul pula mengambil contoh di Amerika Syarikat di mana sumbangan dana daripada mana-mana pihak termasuk dari swasta merupakan satu pendekatan yang bagus tetapi ia perlu telus supaya tiada salah laku. Pendekatan ini boleh dimajukan ke Parlimen agar satu undang-undang khusus mengenai sumbangan dana politik dapat digariskan.

Dalam hal ini, Perdana Menteri Tan Sri Muhyiddin Yassin,  menegaskan bahawa beliau komited untuk memerangi rasuah dan akan meneruskan usaha yang dibuat oleh kerajaan sebelum ini agar rang undang-undang kawal dana politik dapat dibentangkan di Parlimen sesuai dengan Pelan Anti Rasuah Nasional (NACP) 2019-2023. Cadangan ini melihat kepada dasar sumbangan politik dalam kerangka undang-undang bagi mengawal sumbangan politik seperti yang dinyatakan dalam 1.2.5 NACP. Malah usaha ini diteruskan oleh PAC Parlimen bagi menyediakan laporan berkaitan dengan dasar sumbangan politik kepada kerajaan sebelum mesyuarat kedua Penggal ketiga Parlimen ke-14.

Keperluan kepada undang-undang kawal dana politik perlu diwujudkan segera kerana buat masa ini tiada peraturan sebegini diperuntukkan bagi ahli-ahli politik termasuk parti politik dalam mengawal selia sumbangan politik. Ketiadaan undang-undang ini boleh menyebabkan salah laku kuasa dan tiada kawalan terhadap apa yang disebut sebagai hadiah politik.

Perbelanjaan seseorang calon dalam sesuatu pilihan raya telah ditentukan dalam Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954 (Akta 5). Seksyen 19 (1) Akta 5  menghadkan perbelanjaan RM200 ribu bagi Parlimen dan RM100 ribu bagi Dewan Undangan Negeri. Seksyen 27 (1) Akta 5 memperuntukkan hukuman ke atas mereka yang menyalahi undang-undang ini apabila disabitkan oleh Mahkamah Sesyen didenda tidak melebihi RM5 ribu dan tidak boleh didaftarkan dan disenaraikan sebagai seorang pemilih dan pengundi dalam mana-mana pilihan raya di bawah Akta 5 atau dipilih dalam mana-mana pilihan raya sehingga tamat tempoh 5 tahun dari sabitan itu. Sekiranya pada tarikh sabitan itu dia telah pun dipilih dalam mana-mana pilihan raya, kerusinya hendaklah dikosongkan dari tarikh sabitan itu.

Memandangkan Indeks Persepsi Rasuah ke-23 bagi tahun 2020 (2020 CPI) akan diketahui pada 28 Januari 2021, Malaysia menduduki tangga ke 51 dengan skor 53 mata pada tahun 2019 naik 10 tangga pada tangga  61 daripada 180 negara pada tahun 2018 dengan skor 47 mata. Perkiraan CPI ini ialah semakin kecil tangga yang diduduki semakin kurang amalan rasuah dalam negara tersebut. Negara yang kedudukan tangganya tinggi menunjukkan amalan rasuah sangat berleluasa di negara tersebut. Antara kriteria pengiraan indeks ini melihat kepada persoalan yang berkaitan dengan rasuah sektor awam ialah amalan rasuah, penyalahgunaan dana awam, penggunaan pejabat kerajaan untuk tujuan peribadi, amalan nepotisme dalam perkhidmatan awam, kemampuan kerajaan menguatkuasakan mekanisme integriti, kewujudan undang-undang perisytiharan kewangan, konflik kepentingan diri dan peruntukan undang-undang yang mencukupi kepada pemberi maklumat, wartawan dan penyiasat.

Denmark dan New Zealand menduduki tangga tertinggi CPI pada tahun 2019 kerana rendahnya amalan rasuah di dua negara itu. Skor yang diberi ialah 87 daripada 100.Kedua-dua negara ini memang terkenal dengan reputasi yang sedikit amalan rasuah di sektor awam dan swasta. Malangnya, negara yang dikatakan sebuah negara Islam, Somalia menduduki tangga terendah dengan menduduki tangga ke 180 dengan skor hanya 9 mata.  Sudan Selatan pula merupakan negara kedua terendah menduduki tangga ke-179 dengan skor 12 mata.

Ramalan bagi negara Malaysia untuk CPI 2020 akan jatuh kerana faktor ketidakstabilan politik, ekonomi yang lemah dan kurangnya governan yang baik.

Maka usaha kerajaan dalam membasmi rasuah musuh utama negara dengan pengenalan beberapa undang-udang termasuk rang undang-undang kawal dana politik amat-amat dialu-alukan. Ini kerana amalan rasuah adalah salah guna kuasa. Adalah menjadi kewajipan kerajaan dan orang awam meningkat usaha bagi mencegah amalan yang tidak sihat ini. Justeru itu, rakyat Malaysia terutamanya ahli politik dan pegawai perkhidmatan awam mestilah bertindak lebih kuat bagi mengekang amalan rasuah, musuh utama negara.

PROFESOR Madya Dr. Mohamed Azam Mohamed Adil dilantik sebagai Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif di International Institute of Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia

Bebas News 27 Jan 2021: https://bebasnews.my/?p=52771

11 Januari 2021 menyaksikan negara Malaysia menutup pintu Parlimen kepada 222 ahlinya. Badan perundangan di peringkat Persekutuan “digantung” fungsinya. Kuasa eksekutif diserahkan kepada kerajaan di peringkat Persekutuan dan Negeri yang memerintah sebelum proklamasi darurat diisytiharkan oleh Yang di-Pertuan Agong.

Dalam menjalankan tugasnya, Yang di-Pertuan Agong berkenan mengisytiharkan proklamasi darurat setelah mendapat nasihat Jemaah Menteri. Ini merupakan permintaan kedua oleh Jemaah Menteri setelah gagal dalam cubaan pertama pada 25 Oktober 2020. Kali terakhir seluruh negara berada di bawah perintah darurat adalah pada tahun 1969 rentetan peristiwa 13 Mei 1969. Sebelum itu, perintah darurat seluruh negara berlaku pada tahun 1964 kerana konfrontasi dengan Indonesia.

Sebenarnya proklamisasi darurat terpilih telah dimasyhurkan di Gerik dan Bugaya, Sabah pada 16 Disember 2020 dan di Batu Sapi, Sabah pada 18 Disember 2020 apabila berlaku kekosongan kerusi Parlimen dan Negeri wakil rakyat di tiga kawasan ini akibat kematian penyandangnya. Kesannya, pilihanraya kecil di tiga kawasan ini tidak perlu diadakan sehingga proklamisasi ini ditarik balik. Ini kerana mengambil pengajaran penambahan mendadak kes pandemik COVID-19 dalam Pilhan Raya Negeri Sabah pada 26 September 2020.

Sebenarnya, semua perisytiharan proklamisasi darurat yang berlaku di Malaysia adalah selaras dengan Perkara 150 (1) Perlembagaan Persekutuan. Perkara 150 (1) memperuntukkan bahawa Yang di-Pertuan Agong boleh membuat perisytiharan darurat setelah berpuas hati bahawa suatu darurat besar sedang berlaku yang menyebabkan keselamatan, atau kehidupan ekonomi, atau ketenteraman awam di dalam Persekutuan atau mana-mana bahagiannya terancam.

Perkara 150 (2) memperuntukkan bahawa Yang di-Pertuan Agong juga boleh bertindak sedemikian sebelum sebenarnya berlaku kejadian yang mengancam keselamatan, atau kehidupan ekonomi, atau ketenteraman awam di dalam Persekutuan atau mana-mana bahagiannya jika Agong berpuas hati bahawa kejadian sedemikian hampir benar berlaku.

Dalam hal ini, tindakan Yang di-Pertuan Agong tidak boleh dicabar di mana-mana mahkamah. Perkara 150 (8) (b) memperuntukkan bahawa mahkamah tidak mempunyai sebarang bidang kuasa untuk melayan atau memutuskan apa-apa permohonan, soal atau prosiding, dalam apa-apa jua bentuk dalam keputusan yang telah dibuat oleh Agong dalam perkara berkaitan darurat.

Isu yang dibangkitkan ialah bolehkah kerajaan minoriti yang keabsahan majoritinya menjadi persoalan boleh diberi kuasa eksekutif oleh Yang di-Pertuan Agong semasa negara berada dalam waktu darurat? Jawapanya ialah pertikaian ini tidak menjejaskan kedudukan eksekutif hari ini sehingga perisytiharan darurat tamat pada  1 Ogos 2021 atau lebih awal bergantung kepada laporan jawatan kuasa khas yang akan dibentuk bagi menasihati Yang di-Pertuan Agong. Meskipun begitu, mengikut Profesor Shad Saleem Faruqi, dalam menjalankan tugasnya, Yang di-Pertuan Agong boleh tidak menggunakan kuasa baginda demi kebaikan negara dalam membuat perisytiharan darurat sekiranya Perdana Menteri tidak mendapat majoriti ahli Dewan Rakyat di Parlimen.

Ordinan Darurat (Kuasa-kuasa Perlu) 2021 yang berkuatkuasa mulai 11 Januari 2021 telah masyhurkan oleh Yang di-Peruan Agong dan diwartakan pada 14 Januari 2021 adalah dibuat di bawah Perkara 150 (2B) Perlembagaan Persekutuan. Ia merupakan undang-undang khas yang dibuat di bawah Ordinan Darurat yang tidak memerlukan kelulusan Parlimen kerana Parlimen tidak perlu bersidang selama tempoh darurat kecuali ia dipanggil oleh Yang di-Pertuan Agong untuk berbuat demikian. Sekiranya tempoh darurat ini perlu dilanjutkan, ia perlu kepada satu proklamisasi perisytiharan baru bagi tempoh tersebut.

Antara perkara penting dalam Ordinan Darurat ini ialah kuasa eksekutif dan perundangan terletak ke atas perdana menteri dan jemaah menteri dalam menjalankan kuasa eksekutif persekutuan dan diberikan kuasa membuat undang-undang subsidiari. Manakala menteri besar atau ketua menteri dan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri diberi kuasa eksekutif dan membuat undang-undang di peringkat negeri.

Hukuman yang dikenakan ke atas mereka yang enggan mematuhi tuntutan kerajaan bagi menyerahkan harta atau sumber boleh dihukum penjara sehingga 10 tahun  atau denda sehingga RM 5 juta atau kedua-duanya.

Segala tindakan oleh kerajaan atau agennya dalam melaksanakan undang-undang ini tidak boleh diambil tindakan undang-undang semasa Ordinan ini berkuatkuasa atau di masa hadapan.

Kecuali dipanggil oleh Yang di-Pertuan Agong untuk bersidang, Parlimen tidak bersidang semasa tempoh Ordinan ini berkuatkuasa. Tambahan pula, pilihanraya umum atau negeri termasuk pilihanraya kecil tidak perlu diadakan semasa tempoh berkuatkuasa Ordinan ini. Justeru itu, kekosongan kerusi di Dewan Negara seperti yang diperuntukkan dalam Perkara 54 serta peruntukan di bawah Perkara 55 di mana Yang di-Pertuan Agong hendaklah memanggil Parlimen untuk bersidang dalam tempoh enam bulan dari tarikh akhir persidangan sebelumnya tidak terpakai semasa tempoh Ordinan ini berkuatkuasa.

Persoalan timbul, siapakah yang akan memastikan semak dan imbang terhadap tindakan badan eksekutif ini semasa Ordinan ini berkuatkuasa kerana Parlimen tidak bersidang? Jawapannya, Yang di-Pertuan Agong mempunyai kuasa mutlak dalam mengamati segala tindakan oleh badan eksekutif kerana negara berada dalam keadaan darurat. Demokrasi berparlimen terhenti buat seketika semasa Ordinan ini berkuatkuasa.

Menurut Profesor Shad Saleem Faruqi, secara umumnya, apabila Ordinan Darurat diisytihar dan diwartakan, kesannya ialah kuasa Ordinan ini mengatasi kuasa undang-undang yang sedia ada dan ia boleh bercanggah dengan peruntukan undang-undang yang wujud. Dalam hal ini, sesuatu ordinan yang bercanggah dengan hak asasi dan melangkau bidang kuasa negeri, kecuali dalam hal ehwal agama Islam, adat Melayu dan undang-undang adat boleh dibuat semasa tempoh darurat. Ia boleh dilakukan oleh Parlimen sekiranya bersidang atau melalui permasyhuran oleh Yang di-Pertuan Agong dan diwartakan ordinan tersebut. Dalam hal ini, ia tidak memerlukan perkenan Majlis Raja-raja dan Yang di-Pertuan Negeri-Negeri.

Malah semakan kehakiman walaupun berasas kepada perlembagaan juga agak sukar kerana Perkara 150 (6) memperuntukkan bahawa tiada peruntukan dalam Ordinan Darurat terbatal walaupun bercanggah dengan Perlembagaan. Tambahan pula, Perkara 150 (8) menghalang semakan kehakiman ke atas Ordinan Darurat.

Memandangkan kedua-dua Dewan Rakyat dan Dewan Negara tidak bersidang apabila Ordinan Darurat 2021 diisytiharkan, Yang di-Pertuan Agong boleh bertindak mengikut Perkara 150 (2B) bagi membuat apa-apa undang-undang semasa tempoh darurat tersebut.

Adalah jelas bahawa kuasa-kuasa darurat di bawah Perkara 150 Perlembagaan Persekutuan memberi asas bagi membuat satu undang-undang khas yang kuasanya sama atau lebih tinggi dari perintah undang-undang yang termaktub dalam Perlembagaan.

Meskipun begitu, Ordinan Darurat 2021 perlu dibentangkan di Parlimen menurut Fasal 3 Perkara 150 Perlembagaan Persekutuan apabila Parlimen dipanggil bersidang oleh Yang di-Pertuan Agong.

PROFESOR Madya Dr. Mohamed Azam Mohamed Adil dilantik sebagai Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif di International Institute of Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia

Bebas News 19 Jan 2021: https://bebasnews.my/?p=52306

Malaysia is regarded by many as a quintessential state in which "prosperity thrives in diversity". Evidently, being one of the most ethnically and religiously diverse societies in the world does not stop Malaysia from being an essential regional economic player, and one of the most peaceful countries on earth.

In a famous quote, former prime minister Tun Abdullah Badawi proclaimed that "we do not want a situation in Malaysia where we have first-class facilities or infrastructure, but a third-class mentality".

Undoubtedly, the economic and infrastructural feats that Malaysia has achieved since the early 1990s would amount to nothing without an equally capable human capital to steer them. This central idea is reflected in Tun Abdullah's eight thrusts of human capital development policies:

a) To implement added improvement in the delivery system of education and training in order to remain qualitative and relevant with the need of time;

b) To strengthen the National School as the first choice school for the various races in Malaysia in order to promote national unity;

c) To narrow the gap in performance between schools in the urban and rural areas, that would include the upgrading of teaching quality infrastructure, facilities and the posting of experienced teachers to rural schools;

d) To develop higher learning institutions with an international level status, and to ensure that education and training at the tertiary level meet market needs;

e) To make available more opportunities and access to education and training and lifelong quality education at all levels;

f) Develop an innovative and creative society which has strong knowledge and ability in science and technology and the capability to acquire and utilise knowledge;

g) To strengthen national unity and develop a society with a progressive perspective, high-performance culture, noble value system and appreciation of tradition and heritage; and

h) To extend and orderly arrange forums, discussions and consultations between the government, private sector, parents and society in the development of human capital

In general, Malaysia has experimented with several nation-wide campaigns related to human capital-building. Among these are the Wawasan 2020 (1991-2020) campaign launched by Tun Dr Mahathir Mohamad which envisioned Malaysia as a self-sufficient industrialised nation by the year 2020, empowered by a balanced, modern, and competent society, but deeply rooted in local values; and the Islam Hadhari (2004) campaign spearheaded by Tun Abdullah Ahmad Badawi in 10 points, emphasising the role of Islamic thought in deriving theories of good governance and integrity across all levels of society.

The then Prime Minister, Datuk Seri Najib Razak, himself had introduced two programmes under his belt. First, was the 1Malaysia (2010-2018) programme that promoted working together beyond identity markers towards a shared vision of harmony, unity, and government efficiency. The second project was the TN50 (Transformasi Nasional 2050) initiative, which picked up from Wawasan 2020's deadline, and looked 30 years further with a special aim to sharpen Malaysia's global competitive edge in the spheres of economic development, citizen well-being and innovation.

More recently, the short-lived PH government (2018-2020) had introduced a policy campaign centred around socio-economic equality called the Wawasan Kemakmuran Bersama 2030 (Shared Prosperity Vision) in 2019. As the PN government took over in Feb 2020, this campaign was carried forward and its policies kept intact, citing the larger benefit for all Malaysians, especially in the wake of the Covid-19 pandemic crisis.

Collectively, these campaigns have directly or indirectly captured the various essential elements that define the Malaysian reality. These include, as many researchers have shown, a strong sense of socio-cultural identity, the indispensable role of religion, and the natural proclivity towards economic prosperity. Any model of human capital development that fails to appeal to these local dimensions or neglect them would risk a model that is incompatible, or worse, destructive to Malaysians.

This was aptly pointed out by Prof Rahman Embong, Malaysian sociologist, in his inaugural speech (July 20, 2017) as the principal fellow of the Malaysian Institute of Integrity (INTEGRITI). He emphasised the pressing need for any national model of integrity to be locally-tailored, organic and home-grown based on Malaysian ideals and realities. Merely transplanting foreign models that may have different values and moral references may unlikely be as effective as it was in their original socio-cultural terrains.

Prof Rahman reviewed several comparative models. The Greek temple model by Jeremy Pope, for instance, visualises the western ideals of integrity by having pillars representing societal institutions, which in turn support the roof represented by "the rule of law", sustainable development and quality of life. This model, however, does not offer much flexibility and turned a blind eye to the role of religion and its values – clearly grounded in western renaissance experience and history of organised religious institutions.

Another example is the Bird's Nest model which is built upon 'materials' or 'twigs' gathered from its near surroundings. The Bird's Nest model provides an illustrative metaphor on the importance of local resources as well as the need to organise institutions in an integrative manner. This updated model proposed by Charles Sampford provides flexibility and adaptability for societies to build their own model of human capital.

Prof Rahman eventually, came out with his own model for Malaysia, named as the sea turtle model. The sea turtle is an excellent metaphor due to several reasons: sea turtles are native to the Nusantara of which Malaysia is a part; they have a strong sense of direction throughout their inter-continental journeys; they are often associated with virtues such as perseverance, modesty, and longevity; and their struggle against the increasing threat of human avarice and destructive practices perfectly sums up the goals of integrity.

In this model, the shell represents the core values that need protection: the civil society, the family institution, and the community. The executive powers are the head; politics and economy are the front driving flaps, and religion and socio-culture are the guiding rear flaps.

In short, while models of human capital are bound to evolve and improve, what should remain as a constant principle is the recognition of local values and realities. This will ensure not only the feasibility of the model but also its effectiveness.

Dr Mohamed Azam Mohamed Adil is Deputy CEO, International Institute of Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia;

Ahmad Badri Abdullah is Research Fellow at International Institute for Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia

Wan Naim Wan Mansor is an Analyst at IAIS Malaysia

This article is dedicated to Tun Abdullah Badawi, the 5th Prime Minister of Malaysia, in conjunction with his 81st birthday on Nov 26, and updated from a version published in 2017

Published in: New Straits Times on Tuesday, 01 December 2020

Source NST: https://www.nst.com.my/opinion/columnists/2020/12/645885/human-capital-and-legacy-tun-abdullah-ahmad-badawi

Kemelut kesahihan siapa mendapat sokongan majoriti sebagai Perdana Menteri timbul lagi. Kali ini Ketua Pembangkang dan Presiden PKR, Datuk Seri Anwar Ibrahim, diterima menghadap Yang di-Pertuan Agong, Selasa lalu.

Anwar mempersembahkan bahawa beliau mendapat jumlah majoriti ahli Dewan Rakyat bagi membentuk kerajaan baharu. Sejurus itu, Istana Negara mengeluarkan kenyataan Anwar tidak mempersembahkan senarai yang menyokong beliau menjadi Perdana Menteri.

Kenyataan itu juga menyatakan Anwar perlu akur dan hormati proses undang-undang mengikut Perlembagaan Persekutuan.

Sejurus Anwar Ibrahim menghadap Yang di-Pertuan Agong, dilaporkan Tengku Razaleigh Hamzah juga dipanggil menghadap. Apa dibincangkan masih menjadi rahsia tetapi umum mengetahui Yang di-Pertuan Agong mahukan pandangan beliau yang sudah tentu berkait rapat dengan kemelut politik sekarang.

Apa menarik ialah surat Tengku Razaleigh bertarikh 25 September lalu kepada Yang Dipertua Dewan Rakyat, Datuk Azhar Azizan Harun menggesa undi tidak percaya dibahaskan.

Surat ini menjadi pengetahuan umum dan Yang Dipertua Dewan Rakyat menjawab surat bertarikh 29 September lalu bahawa usul persendirian Ahli Dewan Rakyat hanya akan diterima selepas selesai urusan kerajaan. Beliau juga memohon agar perkara itu dibincang dengan Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Undang-undang), Datuk Takiyuddin Hassan.

Jumaat lalu, Ahli Parlimen Langkawi, Tun Dr Mahathir Mohamad mengutuskan sekali lagi usul undi tidak percaya kepada Muhyiddin bersama empat lagi Ahli Parlimen daripada Parti Pejuang Tanah Air (PEJUANG) selepas buat kali pertama pada Mei lalu.

Beberapa Ahli Parlimen daripada Parti Amanah Negara (AMANAH) turut mengutuskan usul sama. Ada juga Ahli Dewan Rakyat lain yang berbuat demikian. Ini menjadikan jumlah usul tidak percaya kepada Perdana Menteri paling banyak dalam sejarah Malaysia.

Berbeza dengan Malaysia, amalan usul undi tidak percaya pernah berlaku di Parlimen United Kingdom (UK). Sekurang-kurangnya ada dua usul undi tidak percaya kepada Perdana Menterinya yang berjaya pada abad ke-20, iaitu 1924 dan 1979.

Usul undi tidak percaya paling terbaru ialah pada 16 Januari 2019 apabila kerajaan diketuai Parti Konservatif berjaya mengekalkan kuasa. Namun, dalam sejarah Parlimen Malaysia, tidak pernah terjadi usul undi tidak percaya kepada Perdana Menteri diterima dan dibahaskan.

Cuma usul tidak percaya kepada Menteri Besar pernah terjadi di Dewan Undangan Negeri (DUN) Terengganu pada 30 Oktober 1961 dan akibatnya kerajaan PAS Terengganu tumbang. Hal sama juga pernah berlaku di Kelantan apabila Menteri Besar, Datuk Mohamed Nasir kalah dalam usul undi tidak percaya pada Oktober 1977 yang kemudiannya menyebabkan beliau meletak jawatan.

Berlaku rusuhan dan akhirnya Parlimen meluluskan rang undang-undang darurat yang meletakkan pentadbiran negeri Kelantan diuruskan kerajaan Persekutuan.

Umum mengetahui Yang di-Pertuan Agong melantik Muhyiddin sebagai Perdana Menteri ke 8 pada 1 Mac lalu walaupun mempunyai majoriti tipis selepas kerajaan Pakatan Harapan (PH) jatuh dengan peletakan jawatan Dr Mahathir pada 24 Februari.

Justeru, mengikut Perkara 43(1) Perlembagaan Persekutuan, Yang di-Pertuan Agong boleh menggunakan budi bicara baginda untuk melantik seseorang sebagai Perdana Menteri. Bagaimanapun, baginda hendaklah memastikan individu dilantik mendapat sokongan majoriti perwakilan dalam Dewan Rakyat di Parlimen seperti dalam Perkara 43 (2) (a).

Menurut Perkara 43 (4) Perlembagaan Persekutuan, jika Perdana Menteri hilang sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat, kecuali atas permintaannya kepada Yang di-Pertuan Agong untuk membubar Parlimen, Perdana Menteri hendaklah meletak jawatan.

Apabila Perdana Menteri didapati tidak mendapat sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat dan tidak mahu meletakkan jawatan, undi tidak percaya kepada beliau boleh dibuat di Dewan Rakyat. Sekiranya undi tidak percaya menunjukkan Perdana Menteri tidak lagi mendapat sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat, Perdana Menteri hendaklah meletak jawatan dan menasihati Yang di-Pertuan Agong untuk membubarkan Parlimen.

Namun, mengikut Perkara 40 (2) (b) Perlembagaan Persekutuan, Yang di-Pertuan Agong mempunyai kuasa budi bicara dalam perkara pembubaran Parlimen. Baginda mempunyai budi bicara tidak membubarkan Parlimen walaupun dinasihati Perdana Menteri. Kuasa perkenan atau tidak terhadap pembubaran Parlimen adalah kuasa mutlak Yang di-Pertuan Agong.

Ironinya, Perlembagaan Persekutuan tidak memperuntukkan Yang di-Pertuan Agong boleh memecat Perdana Menteri. Justeru, Yang di-Pertuan Agong boleh menasihat seseorang Perdana Menteri untuk meletak jawatan sekiranya pada hemat baginda bahawa tidak lagi mempunyai sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat.

Yang di-Pertuan Agong diberi kuasa dalam Perkara 55(2) Perlembagaan Persekutuan untuk memprorog atau menggantung Parlimen. Kuasa diperuntukkan ini adalah budi bicara baginda yang tidak perlu kepada nasihat Jemaah Menteri atau Menteri seperti termaktub dalam Perkara 40 (1) dan (1A). Kuasa ini tidak pernah dilakukan Yang di-Pertuan Agong dalam sejarah Malaysia.

Namun, dalam sejarah Parlimen UK, beberapa prorog diisytiharkan Raja dan Ratu. Contohnya, Raja Charles I pernah memprorog Parlimen pada 1628. Prorog paling lama dalam sejarah negara itu ialah pada Disember 1678 sehingga 27 Mei 1679 dibuat Raja Charles II.

Parlimen sepatutnya bersidang pada Julai 1679 tetapi ditangguhkan hingga Oktober 1680. Raja Charles II memprorog Parlimen sehingga 10 Januari 1681 bagi menghalang pemecatan beberapa hakim. Baginda membubarkan Parlimen pada 18 Januari 1681 dan memanggil Parlimen bersidang di Oxford pada 21 hingga 28 Mac 1681. Raja Charles II kemudian membubarkan Parlimen.

Prorog selepas itu berlaku pada 1831, 1948 dan 1997. Peristiwa prorog terbaru berlaku pada 28 Ogos 2019 apabila Ratu Elizabeth II memprorog Parlimen UK atas nasihat Perdana Menteri, Boris Johnson.

Prorog ini dianggap tidak sah dan tidak adil oleh Mahkamah. Mahkamah Agung memutuskan ketetapan ini pada 24 September 2019 dengan merujuk kepada kes Miller lwn Perdana Menteri bahawa prorog itu terbatal dan tidak sah dari segi undang-undang.

Akibatnya, prorog berkenaan terpaksa ditarik balik dan dianggap seolah-olah tidak berlaku. Melihat kepada sejarah di UK, agak sukar bagi Yang di-Pertuan Agong memprorog Parlimen Malaysia.

Meskipun mengikut Perkara 40 (1) Perlembagaan Persekutuan yang menghendaki Yang di-Pertuan Agong bertindak mengikut nasihat Jemaah Menteri atau Menteri, baginda mempunyai kuasa besar diperuntukkan dalam Perlembagaan Persekutuan bagi memastikan keadaan negara stabil dan aman.

Tanpa prejudis, mengikut Perkara 150(1), Yang di-Pertuan Agong boleh menggunakan budi bicara baginda menggantung Parlimen dan mengisytihar darurat bagi memastikan keselamatan, kehidupan ekonomi dan ketenteraman awam terpelihara. Ini demi untuk memastikan keamanan, kepentingan dan kesejahteraan rakyat umum terpelihara.

Kuasa kini di tangan Yang di-Pertuan Agong. Baginda akan menggunakan budi bicara dan pada hemat baginda apa yang terbaik untuk Malaysia mengikut acuan Perlembagaan. Daulat Tuanku!

Penulis adalah Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif, Institut Kajian Tinggi Islam Antarabangsa (IAIS) Malaysia

Source: https://www.bharian.com.my/kolumnis/2020/10/743234/hak-agong-dalam-perlembagaan-jaga-kepentingan-rakyat-negara

 

PADA 16 September 2020 genap 57 tahun pembentukan Malaysia dengan kemasukan Sabah, Sarawak dan Singapura. Meskipun begitu, Singapura keluar dari Malaysia pada tahun 1965 dengan alasan tertentu. Peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan menambah 20 perkara khusus yang diberikan kepada Sabah dan Sarawak, antaranya mengenai bidang kuasa undang-undang adat termasuk hal ehwal yang terkandung dalam undang-undang keluarga termasuk Mahkamah Adat; hal ehwal berkaitan imigresen; perkapalan, pelabuhan dan keretapi; pembayaran 10% royalti hasil mineral; air dan letrik; pertanian dan perhutanan; panggung, filem sinematografi dan tempat hiburan awam; pengecualian penyeragaman undang-undang mengenai tanah dan kerajaan tempatan; Bahasa Inggeris sebagai bahasa rasmi; kuasa meminjam di bawah kuasa undang-undang negeri dengan persetujuan Bank Negara; dan lain-lain (Jadual Kesembilan, Senarai IIA,IIIA; Jadual Kesepuluh, Bahagian IV dan V, Perlembagaan Persekutuan). Walau bagaimanapun Kerajaan Persekutuan dan mana-nama dari dua Kerajaan Negeri Sabah/Sarawak boleh menyemak semula pemberian khas ini (Perkara 112D).

Sebenarnya bukan mudah untuk membentuk Malaysia yang kita lihat pada hari ini. Rancangan pembentukan Malaysia mendapat tentangan hebat daripada negara-negara jiran. Filipina menuntut Sabah yang menganggap ia sebahagian dari wilayahnya. Rancangan untuk membawa masuk Sabah menjadi sebahagian wilayah Malaysia mengakibatkan Filipina memutus hubungan diplomatik dengan Malaysia.

Indonesia juga tidak kurang hebatnya dalam menentang pembentukan Malaysia. Konfrontasi antara Indonesia dan Malaysia terjadi dengan adanya slogan Ganyang Malaysia oleh Indonesia pada 20 Januari 1963.Ini kerana Indonesia menganggap bahawa Malaysia membelakangkannya dalam perbincangan penubuhan Malaysia. Keadaan yang begitu getir sehingga Indonesia meletakkan tenteranya di sempadan Sabah dan Sarawak. Bahkan Indonesia membuat intipan dii Johor bagi mengikuti perkembangan perbincangan kemasukan Singapura ke Malaysia.

Melihat kepada sejarah pembentukan Malaysia pada 16 September 1963, terdapat sekurang-kurangnya lima faktor yang menyumbang ke arah tersebut:

Pertama: Mengelak ancaman dan pengaruh komunis kerana pada masa itu Singapura merupakan sarang kegiatan parti komunis. British khuatir Singapura akan jatuh kepada komunis yang didalangi oleh Cina komunis dari tanah besar Cina. Kemasukan Singapura bersama Sabah dan Sarawak dalam membentuk negara Malaysia akan mematikan usaha komunis dalam menguasai Singapura.

Kedua: Memberi kemerdekaan kepada Sabah, Sarawak, Brunei dan Singapura. Keempat-empat negeri ini masih di bawah naungan British walaupun Persekutuan Tanah Melayu merdeka pada 31 Ogos 1957. Beberapa rundingan dibuat dengan Sultan Brunei untuk Brunei menjadi sebahagian wilayah Malaysia dengan pembentukan Malaysia. Tetapi Brunei menarik diri dari pembentukan tersebut. Akhirnya, hanya tinggal Sabah, Sarawak dan Singapura yang bersetuju dengan pembentukan negara Malaysia.

Ketiga: Perkongsian ekonomi. Kemasukan Sabah, Sarawak dan Singapura dapat merancakkan kerjasama ekonomi dan perdagangan antara tiga wilayah baru dengan semenanjung.Tambahan pula negeri-negeri yang kaya dapat membantu negeri-negeri yang kurang sumber ekonomi terutama dari dua negeri Borneo. Tanah Melayu yang kaya dengan sumber bahan mentah dan Singapura yang kaya dari segi perdagangan import dan eksport bahan mentah dapat membantu dua negeri Borneo.

Keempat: Membela masyarakat bumiputra di Sabah dan Sarawak. Sebelum kemasukan Sabah dan Sarawak menjadi sebahagian Malaysia, kebanyakan jawatan dan kegiatan ekonomi di dua negeri Borneo ini dikuasai oleh orang asing terutama dari bangsa Inggeris. Melihat kepada sebahagian besar penduduk yang terlibat dalam sector pertanian dengan kadar 3% sahaja, penggabungan dua negeri Borneo ini akan meningkatkan penglibatan penduduk tempatan dalam aktiviti pertanian.

Kelima: Menjaga kepentingan dan hak bumiputera. Kemasukan Sabah dan Sarawak menjadi sebahagian Malaysia mensyaratkan bahawa peribumi dari dua negeri Borneo ini terpelihara dari segi hak keistimewaan mereka seperti orang Melayu di semenanjung yang termaktub dalam Perkara 153 Perlembagaan Persekutuan. Ini kerana golongan ini masih ketinggalan dari segi pencapaian ekonomi walaupun mereka adalah penduduk asal.

Catatan sejarah menyatakan bahawa idea untuk menggabungakan negeri-negeri Tanah Melayu, Singapura dan wilayah-wilayah Borneo pernah diutarakan oleh Lord Brassy, Ahli Lembaga Pengarah Syarikat Berpiagam Borneo Utara pada tahun 1887 tetapi tidak mendapat perhatian. Setelah Perang Dunid Kedua tamat, cadangan ini dikemukakan sekali lagi oleh Malcom MacDonald, Pesuruhjaya Tinggi British di Asia Tenggara, namun ia sekali lagi tidak menjadi kenyataan kerana ketiga-tiga wilayah di Borneo tidak berminat menyokong hasrat tersebut.

Hanya setelah dizahirkan oleh Al-Marhum Tunku Abdul Rahman pada 27 Mei 1961 untuk memasukkan dua wilayah Borneo ini disambut baik oleh Lee Kuan Yew, Perdana Menteri Singapura dan Harold MacMillan, Perdan Menteri British. Terdapat beberapa persidangan dan jawatankuasa yang dibentuk dalam membincangkan cadangan kemasukan Sabah, Sarawak dan Singapura bagi membentuk Persekutuan Malaysia. Persidangan Persatuan Parlimen Komanwel (Commonwealth Parliamentary Association – CPA) merupakan satu platform terawal membincangkan penggabungan tiga wilayah tersebut. Ia diikuti dengan Jawatankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia (Malaysia Solidarity Consultative Committee -MSCC). Donald Stephens telah dipilih mempengerusi jawatankuasa ini. Cadangannya ialah menggabungkan kelima-lima wilayah, Tanah Melayu, Singapura, Sarawak, Sabah dan Brunei di bawah nama The Malaysia Plan. Hasil dari perbincangan, MSCC telah merumuskan empat keputusan penting: Pertama, peribumi di dua negeri Borneo diberi kedudukan istimewa seperti orang Melayu di semenanjung. Kedua, satu suruhanjaya siasatan hendaklah dibentuk bagi mengumpul pandangan penduduk dua negeri Borneo. Ketiga, Perlembagaan Persekutuan Malaysia adalah berdasarkan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu. Keempat, Agama Islam dijadikan agama rasmi persekutuan serta hak kebebasan beragama dijamin di seluruh persekutuan.

Bagi mengambil pendapat rakyat di kedua negeri ini, satu Suruhanjaya yang dikenali sebagai Suruhanjaya Cobbold dibentuk pada bulan November 1961. Dalam bulan Februari 1962 Suruhanjaya ini telah melawat Borneo Utara dan Sarawak bertemu orang ramai, ketua-ketua kaum dan parti-parti politik. Tugas Suruhanjaya Cobbold selesai pada April 1962. Hasilnya Penyata Suruhanjaya Cobbold diterbitkan pada Jun 1962 dengan satu ketetapan bahawa pembentukan Malaysia amat penting bagi negeri Sabah dan Sarawak. Ini kerana, Suruhanjaya ini telah menerima 2,200 surat dan memorandum. Malah seramai empat ribu orang telah berjumpa Suruhanjaya Cobbold bagi memberi pandangan mereka mengenai penyatuan Sabah dan Sarawk dalam membentuk Malaysia dengan 29 item untuk diterima pakai.

Satu jawatankuasa yang dikenali sebagai Jawatankuasa Antara Kerajaan (Inter-Governmental Committee –IGC) telah diwujudkan pada bulan Ogos 1962 setelah dapatan diperolehi dari Suruhanjaya Cobbold. Lord Landsdowne, Setiausaha Negara bagi Hal Ehwal Tanah Jajahan British telah dipilih menjadi pengerusi IGC. Mesyuarat IGC telah berlangsung sebanyak 12 kali dan akhirnya satu kompromi telah tercapai. Hasilnya 20 Perkara telah dipinda tetapi prinsipnya kekal. Laporan IGC mencadangkan 53 item penting. Antara perkara utama ialah: Pertama, Islam adalah agama rasmi bagi Perseketuan kecuali bagi Sabah dan Sarawak. Kedua, Bahasa Melayu sebagai Bahasa kebangsaan persekutuan tetapi Bahasa Inggeris kekal sebagai bahasa rasmi bagi Sabah dan Sarawak. Ketiga, sistem pendidikan terletak di bawah Kerajaan Persekutuan kecuali bagi Sabah dan Sarawak sehinggalah dibuat pindaan. Keempat, bagi pengisian Dewan Rakyat, 16 kerusi hendaklah diberi kepada Sabah, 24 kerusi kepada Sarawak dan 15 kerusi kepada Singapura. Kelima, bidang kuasa imigresen terletak ke atas Kerajaan Persekutuan namun kuasa autonomi ini hendaklah diberikan kepada Sabah dan Sarawak.

Di samping 20 Perkara, Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) adalah hasil kontrak sosial yang menggagaskan penetapan bentuk kerajaan dan penggubalan undang-undang. Dua aspek ini telah merealisasikan pembentukan Persekutuan Malaysia mengikut asas  dan kerangka yang telah dipersetujui bersama oleh British, Tanah Melayu, Singapura, Sabah dan Sarawak.

Sejak kebelakangan ini timbul perbahasan hebat mengenai MA63 yang didokong oleh ahli-ahli politik tanpa menjelaskan kedudukan sebenar. Ini membawa kepada kekeliruan dan menyimpang dari tujuan asal perjanjian tersebut. Maka penerangan yang tepat harus diusahakan demi kepentingan masyarakat di Sabah, Sarawak dan semenanjung. MA 63 telah dimetrai pada 9 Julai 1962 di London. Mengikut undang-undang antrabangsa, ia dianggap sebagai sebuah triti.

MA63 mengandungi 11 perkara dan 11 lampiran tidak termasuk lampiran baharu berkait dengan kuatkuasa perjanjian dari 31 Ogos 2020 kepada 16 September 1963. Perjanjian tambahan telah dimetrai oleh lima wakil dalam MA63 pada 28 Ogos 1963 di Singapura.

Terdapat 5 perkara asas dalam MA63 yang meliputi Perkara I: tiga wilayah akan bergabung bersama negeri-negeri lain membentuk Persekutuan Malaysia; Perkara II: merealisasikan pembentukan Malaysia secara rasmi; Perkara III: kerajaan United Kingdom menyerahkan kepada Ratu British perintah-perintah dalam Majlis yang memberi kuatkuasa undang-undang kepada perlembagaan Sabah, Sarawak dan Singapura  sebagai negeri-negeri dalam Malaysia; Perkara IV: pihak British dikehendaki menggubal Malaysian Act 1963 Chapter 35 di Parlimen United Kingdom bagi memberi kuat kuasa undang-undang untuk melepaskan  kedaulatan dan bidang kuasa Ratu British terhadap Borneo Utara, Sarawak dan Singapura; dan Perkara VIII: tanggungjawab Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak untuk mengambil tindakan berbentuk perundangan, eksekutif dan tindakan lain yang diperlukan untuk melaksanakan jaminan-jaminan, perakuan-perakuan dan syor-syor yang terkandung dalam Bab 3 Lampiran A dan B oleh IGC yang dimetrai pada 27 Februari 1963.

Sesungguhnya pembentukan Malaysia pada 16 September 1963 banyak membawa kebaikan kepada negara terutama bagi Sabah dan Sarawak. Walaupun tidak semua tuntutan dalam MA63 dapat ditunaikan oleh Kerajaan Persekutuan, hakikatnya, MA63 merupakan dokumen yang memuktamadkan proses pembentukan Malaysia. Dalam hal ini, Kerajaan Persekutuan digesa untuk melihat kembali tuntutan dalam MA63 bagi merealisasikan hak warga Sabah dan Sarawak sebagai balasan menyertai pembentukan negara Malaysia.

---

PROFESOR Madya Dr. Mohamed Azam Mohamed Adil dilantik sebagai Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif di International Institute of Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia pada 1 April 2013. Bidang kepakaran beliau ialah Undang-undang Perlembagaan, Konflik Undang-undang Syariah-Sivil, Hak-Asasi Manusia, Undang-undang Jenayah Islam dan Undang-undang Transaksi Islam (Muamalah).

Memiliki Ijazah Sarjana Muda Syariah (Kepujian) dari Universiti Malaya pada tahun 1990, Sarjana Undang-undang (LLM) pada tahun 1992-1993 di School of Oriental and African Studies (SOAS), University of London dan PhD dalam undang-undang di universiti yang sama pada tahun 2001-2005.

Bebas News : 15.09.2020

Source: https://bebasnews.my/?p=43334

 

SEBELUM merdeka, Malaysia (ketika itu Tanah Melayu) mempunyai pelbagai budaya. Demografi Melayu secara tradisi menyaksikan perubahan drastik ketika zaman penjajahan Inggeris, ketika ratusan ribu pekerja imigran Cina dan India dibawa masuk.

Mereka membawa masuk budaya dan agama yang begitu asing. Orang Cina tertumpu di sektor perlombongan bijih timah, sementara orang India bekerja di ladang getah. Orang Cina pada umumnya penganut Buddha dan Taoisme, sementara majoriti kaum India penganut Hindu.

Dari semasa ke semasa, wujud interaksi antara etnik secara beransur-ansur walaupun anak Cina ke Sekolah Jenis Kebangsaan (SJK) dan India di SJK Tamil.

Kebebasan beragama wujud dengan terdirinya kuil Buddha dan Hindu, malah di sesetengah tempat terletak bersebelahan masjid dan surau. Hubungan antara etnik di Malaysia diwarisi dengan semangat toleransi tinggi walaupun dalam tempoh singkat.

Kontrak sosial memainkan peranan penting dalam memupuk perpaduan dan keharmonian. Walaupun tidak termeterai secara bertulis, perkara dipersetujui dalam kontrak sosial dapat dilihat dalam Perlembagaan Persekutuan. Ia dipersetujui, difahami dan dihormati tiga majoriti etnik.

Maka pada dasarnya, Perlembagaan dilihat seolah-olah cenderung mendukung hak orang Melayu. Ini dapat dilihat dalam beberapa peruntukan khas iaitu (1) kedudukan Islam sebagai agama Persekutuan (Perkara 3); (2) kedudukan istimewa orang Melayu, termasuk Bumiputera Sabah dan Sarawak apabila dua negeri ini membentuk Malaysia pada 16 September 1963 (Perkara 153); (3) bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan (Perkara 152) dan (4) kedudukan Raja-Raja Melayu (Perkara 38).

Empat peruntukan ini sangat penting dan dipersetujui antara tiga parti politik terbesar mewakili Melayu, Cina dan India dalam kontrak sosial.

Sebagai balasan termaktubnya peruntukan khas kepada bangsa Melayu, masyarakat bukan Melayu diberi hak kewarganegaraan di samping hak penting lain seperti kebebasan beragama, hak berbudaya, hak pendidikan dan hak ekonomi.

Dari segi politik, pemerintah yang berkuasa terdiri gabungan tiga kumpulan etnik terbesar (sekarang termasuk kumpulan etnik lain yang kecil). Secara ringkas, masyarakat majmuk di Malaysia dapat digambarkan sebagai pelangi terdiri pelbagai warna.

Dengan kata lain, perpaduan dapat dicapai tanpa mengorbankan identiti etnik, agama dan budaya. Pendekatan di Malaysia lebih kepada integrasi nasional berbanding asimilasi yang menghapuskan budaya etnik yang sedia wujud.

Inilah sebabnya mengapa Perlembagaan terus dianggap dokumen seimbang dan diterima baik rakyat Malaysia.

Bagaimanapun, jurang ekonomi meluas antara Melayu dan bukan Melayu menjadi permasalahan besar negara. Ketidaksamaan ekonomi berpanjangan merentasi etnik, menimbulkan prasangka dan perpecahan masyarakat.

Tambahan pula, kemenangan 25 kerusi oleh parti berasaskan kaum Cina dan 12 kerusi oleh PAS, kerajaan Perikatan hilang dua pertiga majoriti di Dewan Rakyat pada Pilihan Raya Umum 10 Mei 1969. Satu perarakan besar menyambut kemenangan di Kuala Lumpur yang melalui kawasan Kampung Baru yang majoritinya penduduk Melayu bertukar menjadi tegang antara dua etnik ini.

Pada 13 Mei 1969, berlaku rusuhan, serangan dan pertumpahan darah antara Melayu dan Cina. Episod sejarah hitam Malaysia ini menyaksikan Parlimen digantung dan Majlis Gerakan Negara (MAGERAN) dibentuk sebagai pemerintah sementara untuk memulihkan ketenteraman dan keamanan.

Akibatnya, Rukun Negara diperkenalkan sebagai satu falsafah kebangsaan Malaysia pada 31 Ogos 1970 oleh Yang di-Pertuan Agong Ke-4.

Objektif utama Rukun Negara diperkenalkan untuk merealisasikan cita-cita Malaysia ke arah: (1) mencapai perpaduan yang lebih erat; (2) memelihara satu cara hidup demokratik; (3) mencipta satu masyarakat adil dengan kemakmuran negara dapat dinikmati bersama secara adil dan saksama; (4) menjamin satu cara liberal terhadap tradisi kebudayaan yang kaya dan pelbagai corak dan (5) membina satu masyarakat progresif dengan penggunaan sains serta teknologi moden.

Dalam memenuhi cita-cita di atas, Rukun Negara menggariskan lima prinsip utama iaitu Kepercayaan Kepada Tuhan; Kesetiaan Kepada Raja dan Negara; Keluhuran Perlembagaan; Kedaulatan Undang-Undang; Kesopanan dan Kesusilaan.

Sejak itu, Perlembagaan Persekutuan dan Rukun Negara menjadi dua dokumen penting negara.

Meskipun begitu, kedua-dua dokumen ini tidak dapat lari daripada kritikan. Contohnya, sesetengah pihak sewenang-wenangnya menolak kewujudan kontrak sosial. Antara hujah mereka ialah istilah 'kontrak sosial' tidak wujud dalam Perlembagaan.

Kalau dilihat peruntukan dalam Perlembagaan itu sendiri, ia tidak menyebut mengenai demokrasi, kedaulatan undang-undang, pengasingan kuasa dan kebebasan kehakiman. Namun, ini tidak bermaksud falsafah, prinsip dan konsep itu tidak terdapat dalam Perlembagaan.

Membaca peruntukan dalam Perlembagaan tidak semestinya dalam bentuk tekstual dan tersurat, tetapi perlu kepada pembacaan holistik dan tersirat.

Ada juga suara berpendapat kontrak sosial dibentuk pada 1957 sudah usang dan tidak sesuai tuntutan masyarakat moden. Justeru, golongan ini menuntut peruntukan asas seperti kedudukan Islam, keistimewaan orang Melayu, bahasa Melayu dan kedudukan Raja-Raja Melayu perlu dipinda.

Hakikatnya, tuntutan seperti itu sendiri berlawanan dengan Perlembagaan dan bertentangan semangat perpaduan serta saling menghormati sejak negara mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.

Hakikatnya, Perlembagaan satu dokumen yang lahir daripada semangat kesederhanaan, keseimbangan dan give and take antara Bumiputera dan bukan Bumiputera. Maka, ideologi melampau dan tuntutan yang boleh membawa ketegangan antara etnik perlu dinyahkan sama sekali.

Hasrat nenek moyang kita dan Suruhanjaya Reid dalam merangka Perlembagaan agar semua rakyat Malaysia dapat menikmati kehidupan baik serta aman dan damai. Pendekatan kesederhanaan termaktub dalam kontrak sosial dapat memupuk semangat toleransi dan semangat give and take dapat dihayati semua masyarakat berbilang etnik.

Justeru, Perlembagaan adalah dokumen tertinggi yang menyatupadukan masyarakat berbilang etnik di Malaysia. Tambahan pula, prinsip didukung Rukun Negara penting dan dapat dilihat dalam tiga dimensi.

Pertama, ia menyatupadukan kepelbagaian etnik di Malaysia. Kedua, ia berfungsi sebagai panduan dalam mentafsirkan peruntukan perlembagaan. Ketiga, ia memberikan pengesahan substantif terhadap undang-undang.

Penulis adalah Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif, Institut Kajian Tinggi Islam (IAIS) Malaysia

Source: https://www.bharian.com.my/rencana/muka10/2020/09/727791/perlembagaan-rukun-negara-satukan-rakyat-pelbagai-kaum

 

 

On Aug 31, Malaysia celebrates its 63th independence day. The multicultural character of Malaysia (then Malaya) precedes her independence.

The traditionally predominantly Malay demography saw drastic changes during the British colonial period when hundreds of thousands of Chinese and Indian migrant workers were brought in.

The then migrant workers shared very little similarities with the indigenous Malays and were often isolated from one another.

The Chinese concentrated in the tin mining sector, while the Indians primarily worked in rubber estates. The Chinese were generally Buddhists and practitioners of Taoism, while a majority of Indians were Hindus.

Across time, interactions between ethnic groups increased, and Chinese and Hindu temples, as well as other places of worship, flourished next to mosques and surau throughout the country. Today, Malaysia's population is 60 per cent Muslim and 40 per cent of other beliefs.

Inter-ethnic relations in Malaysia continue to be underscored by a high spirit of tolerance and acceptance despite brief periods of strain. The Federal Constitution plays an essential role in cultivating such levels of unity and harmony.

On the surface, the Federal Constitution may seem to be favouring the Malays, with special provisions given to the position of Islam (Article 3); the special position of the Malays, and later in 1963, the natives of Sabah and Sarawak (Article 153); Bahasa Melayu as the national language (Article 152); and the position of the Malay Rulers (Article 38).

These, however, were critical to the social contract historically agreed between the three largest political parties representing the Malays, Chinese and Indians.

In return for these provisions, non-Malays were foremost accorded citizenship, along with other essential rights such as religious freedom, cultural rights, educational rights and economic rights. Politically, ruling governments have always been composed of a coalition between the three largest ethnic groups (now including other smaller ethnic groups).

In brief, the Malaysian plural society can be described as a rainbow. In other words, unity is achieved without sacrificing people's unique ethnic, religious, cultural and regional identities. However, the widening economic gap between the Malays and non-Malays has become a significant concern.

On May 13, 1969, inter-ethnic tension escalated into riots, assaults, arson, protests and bloodshed. This brief but dark episode witnessed the suspension of the Constitution and the formation of the National Operations Council as a caretaker government to restore order and peace.

As a consequence, the Rukun Negara was introduced as the Malaysian national philosophy on Aug 31, 1970. Among the primary goals of Rukun Negara are to realise Malaysia's ambition to enhance the unity of its people; safeguard the spirit of democracy; establish a just society; maintain a liberal approach in addressing diversity; and create a progressive and technologically advanced society.

Since then, the Federal Constitution and the Rukun Negara have become the two most essential frameworks of multiculturalism for the nation.

There are also voices arguing that the social contract established in 1957 is now obsolete. Such demands go against the spirit of unity and mutual respect, which has been the bedrock of the nation for generations.

The Constitution is a document born out of the spirit of moderation, balance and "give and take" between the Bumiputeras and non-Bumiputeras. It is a bulwark against extreme ideologies and a remedy for inter-ethnic tensions.

Additionally, the principles espoused by the Rukun Negara are essential. It is a visionary document that strives to reduce economic inequalities between Bumiputeras and non-Bumiputeras and to unite all Malaysians.

 

Dr Mohamed Azam Mohamed Adil is deputy chief executive officer of International Institute of Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia.

Published in: New Straits Times on Thursday, 20 August 2020

Source NST: https://www.nst.com.my/opinion/columnists/2020/08/617904/2-crucial-malaysian-documents

PERSOALAN mengenai Rang Undang-Undang (RUU) 355 sekali lagi dibangkitkan dalam Dewan Rakyat pada 22 Julai lalu. Dalam soalan lisan Datuk Dr Hasan Bahrom (PH-Tampin) mengenai statusnya, Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Hal Ehwal Agama), Ahmad Marzuk Shaary, memaklumkan ia memerlukan pertimbangan dan penelitian menyeluruh agar tidak bercanggah dengan peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan.

Bagi mengimbau kembali RUU 355 ini, cadangan meminda Akta Mahkamah Syariah (Bidang Kuasa Jenayah) 1965 (Pindaan 1984) (Akta 355) diusulkan Datuk Seri Abdul Hadi Awang (PAS-Marang) di Persidangan Dewan Rakyat pada 26 Mei 2016 dengan mencadangkan hukuman mengikut hukum syarak kecuali hukuman mati dan kemudian ditangguhkan ke sidang Dewan Rakyat berikutnya.

Pada 24 November 2016 pula, Ahli Parlimen Marang itu mengemukakan pindaan kepada usul pertama dibuat pada 26 Mei dengan mencadangkan hukuman denda RM100,000, penjara 30 tahun dan sebat 100 kali serta pindaan usul itu ditangguhkan.

Pada 6 Mei 2017 pula, usul itu dicadangkan semula dengan lebih mendalam Ahli Parlimen Marang dan diperjelaskan oleh Datuk Takiyuddin Hassan (PAS-Kota Bharu) tetapi tidak dibahaskan kerana Dewan Rakyat menangguhkan usul berkenaan untuk dibahaskan ke persidangan berikutnya. Hingga kini RUU 355 belum dibahaskan.

Perlu dinyatakan tujuan RUU 355 dibuat adalah untuk meningkatkan bidang kuasa Mahkamah Syariah yang terhad, iaitu denda RM5,000 sahaja atau tiga tahun penjara atau/dan sebat enam kali kepada bidang kuasa lebih mengikut Syariah kecuali hukuman bunuh.

Dalam perbincangan akademik, cadangan meningkatkan bidang kuasa Mahkamah Syariah banyak diperbahaskan dalam wacana dan seminar, bahkan juga dalam penulisan. Sebagai contohnya, Allahyarham Prof Dr Ahmad Ibrahim ketika hayatnya menyuarakan perkara sama.

Apakah RUU 355 ini bercanggah dengan peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan? Bagi menjawab persoalan ini, kita perlu meneliti peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan yang memperuntukkan bidang kuasa jenayah Islam yang begitu terhad, yang hanya meliputi enam kategori.

Ia membabitkan kesalahan matrimoni seperti menganiayai isteri dan tidak taat kepada suami; berhubung seks (zina, khalwat, sumbang dan melacur) serta kesalahan berhubung minuman keras (menjual dan membeli arak).

Selain itu, kesalahan berhubung aspek kerohanian sebagai seorang Islam seperti gagal menunaikan solat Jumaat bagi lelaki, enggan bayar zakat dan fitrah serta dan tidak menghormati bulan Ramadan dengan tidak berpuasa; kesalahan berhubung pertukaran agama (tidak melaporkan dan mendaftar masuk atau keluar daripada agama Islam) serta pelbagai kesalahan lain yang tidak termasuk dalam kategori berkenaan.

Bagi kesalahan jenayah umum lain seperti mencuri, merompak, merogol dan membunuh, peruntukan bagi keseksaan boleh didapati dalam Kanun Keseksaan dan bidang kuasa mahkamah dianugerahkan kepada Mahkamah Sivil. Kesalahan ini sudah disenaraikan di bawah Jadual Kesembilan, Senarai I - Senarai Persekutuan.

Justeru, Dewan Undangan Negeri (DUN) tidak boleh membuat undang-undang tersenarai di bawah Senarai Persekutuan kecuali Senarai Bersama. Ini dapat dilihat apabila berlaku pertikaian dalam kes liwat. Ini kerana terdapat dua peruntukan bertindih dalam kesalahan liwat. Kesalahan liwat diperuntukkan dalam Kanun Keseksaan dan Akta/Enakmen Kesalahan Jenayah Syariah.

Dalam membincangkan pelaksanaan undang-undang jenayah syariah di negara ini, ia mesti meliputi undang-undang hudud, qisas (termasuk diyat) dan takzir. Undang-undang jenayah Islam bukan sekadar hudud sahaja.

Dalam RUU 355 itu, cadangan meningkatkan hukuman jenayah syariah tidak boleh terkeluar daripada peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan.

Memandangkan sebahagian kesalahan terletak di bawah hukuman hudud dan qisas terdapat dalam Kanun Keseksaan seperti membunuh, mencuri serta mencederakan tubuh badan, Mahkamah Syariah tidak diberi bidang kuasa untuk menjatuhkan hukuman bunuh, potong tangan pencuri dan menghukum pesalah mencederakan orang lain kerana ia terletak di bawah bidang kuasa Mahkamah Sivil.

Dalam kesalahan hudud seperti zina bagi orang muhsan (berkahwin) yang dihukum dengan hukuman rejam hingga mati, Mahkamah Syariah tidak boleh melaksanakan hukuman ini kerana mengambil bidang kuasa Mahkamah Sivil.

Maka, Mahkamah Syariah hanya boleh menjatuhkan hukuman 100 kali sebatan sahaja yang dibenarkan ke atas penzina sama ada muhsan atau ghair muhsan sekiranya RUU 355 diluluskan. Malah Parlimen bagi Wilayah Persekutuan perlu meminda Akta Jenayah Syariah dan DUN bagi negeri-negeri perlu meminda Enakmen Jenayah Syariah bagi meningkatkan bidang kuasa diberi dalam Akta 355 setelah diluluskan di Parlimen.

Dalam konteks undang-undang jenayah Islam yang sedang terpakai di negara ini, kebanyakan kesalahan hudud sudah termaktub dalam undang-undang jenayah syariah di negeri. Cuma, hukuman dikenakan bersifat takzir kerana itu sahaja bidang kuasa diberikan dalam undang-undang. Dari segi beban pembuktian, ia mengguna pakai kriteria seperti dalam undang-undang hudud.

Melihat keadaan semasa dan mengambil kira kekangan Perlembagaan Persekutuan, Kanun Keseksaan, politik semasa dan kemajmukan masyarakat Malaysia, undang-undang jenayah Syariah hanya boleh dilaksanakan ke atas orang Islam serta di Mahkamah Syariah.

Bagi memungkinkan RUU 355 menjadi kenyataan, pindaan Perlembagaan dan undang-undang sedia ada seperti Kanun Keseksaan dan Undang-undang Jenayah Syariah di negeri yang membabitkan bidang kuasa persekutuan dan negeri perlu dihalusi.

Di samping bidang kuasa dalam perkara sivil, Parlimen melalui Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan kesalahan di bawah bidang kuasa Mahkamah Syariah.

Jadual Kesembilan, Butiran 1, Senarai II – Senarai Negeri, menganugerahkan bidang kuasa jenayah Syariah hanya ke atas orang Islam dan hanya terhad kepada kesalahan dilakukan orang Islam yang bertentangan dengan ajaran Islam dan mengadakan hukuman terhadap kesalahan berkenaan.

Hasrat RUU 355 adalah untuk meningkatkan bidang kuasa Mahkamah Syariah seluruh negara yang sekian lama 'dianakitirikan.'

RUU 355 tidak mengambil bidang kuasa Mahkamah Sivil mahupun hak orang bukan Islam. RUU 355 tidak memungkinkan undang-undang jenayah syariah dapat dilaksanakan sepenuhnya kerana ia masih tertakluk peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan dan Kanun Keseksaan kecuali dipinda Parlimen.

Penulis adalah Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif, Institut Kajian Tinggi Islam (IAIS) Malaysia

Source: https://www.bharian.com.my/rencana/muka10/2020/07/715517/ruu-355-tingkat-bidang-kuasa-mahkamah-syariah

 

 

Pelancaran Sambutan 50 tahun Rukun Negara oleh YAB Tan Sri Muhyiddin Yaasin, Perdana Menteri pada 9 Julai 2020 yang lalu sangat tepat pada masanya. Ia kerana, 50 tahun yang lalu perisytiharan Rukun Negara dibuat oleh DYMM Yang di-Pertuan Agong ke IV, Almarhum Sultan Terengganu pada 31 Ogos 1970 selepas setahun negara menyaksikan tragedi berdarah pada 13 Mei 1969. Sejarah hitam inilah yang menyebabkan Parlimen digantung dan sebuah kerajaan Majlis Gerakan Negara (Mageran) dibentuk. 50 tahun perjalanan Rukun Negara ada pasang surutnya walaupun lima prinsipnya tertera di sekolah, pejabat kerajaan dan tempat awam.

Pentingnya Rukun Negara ini ialah kerana ia merupakan satu deklarasi yang membawa cita-cita Malaysia ke arah: 1) Mencapai perpaduan yang lebih erat; 2) Memelihara satu cara hidup demokratik; 3) Mencipta satu masyarakat adil di mana kemakmuran negara dapat dinikmati bersama secara adil dan saksama; 4) Menjamin satu cara liberal terhadap tradisi kebudayaan yang kaya dan pelbagai corak; dan 5) Membina satu masyarakat progresif dengan penggunaan sains dan teknolgi moden.

Justeru bagi mencapai cita-cita tersebut, 5 prinsip Rukun Negara: 1) Kepercayaan kepada Tuhan; 2) Kesetiaan kepada Raja dan Negara; 3) Keluhuran Perlembagaan; 4) Kedaulatan Undang-undang; dan 5) Kesopanan dan Kesusilaan, menjadi tunjang dan dasar negara Malaysia yang berbilang bangsa dan agama.

Relevannya Rukun Negara sehingga hari ini ialah ia mendokong tiga cita-cita utama:

Pertama: perpaduan yang lebih erat di kalangan rakyat Malaysia. Ini penting kerana latar belakang sejarah pembentukan negara Malaysia yang melalui beberapa cabaran dan halangan. Penolakan pembentukan Malayan Union pada tahun 1946 oleh Raja-raja Melayu dan etnik Melayu telah mengekalkan status quo pribumi walaupun ia tidak mendapat sambutan dari kalangan bukan pribumi. Hasilnya, ia diganti dengan Persekutuan Tanah Melayu pada tahun 1948. Selepas itu, suara-suara tuntutan kepada kemerdekaan begitu kuat dan lantang tetapi penjajah memberi satu pra syarat bahawa kemerdekaan hanya akan diberi sekiranya semua etnik dapat ‘bekerjasama’ dalam pembentukan Persekutuan Tanah Melayu yang merdeka. Dengan hubungan erat dan toleransi antara kaum yang menyaksikan semangat give and take, negara bebas dari penjajah Inggeris pada 31 Ogos 1957.

Pembentukan negara Malaysia dengan kemasukan Sabah, Sarawak dan Singapura pada tahun 1963 menyaksikan kewujudan lebih ramai etnik dan agama. Mungkin Singapura tidak berbeza dengan Pulau Pinang dan bandar-bandar besar di Barat Semenanjung Malaysia yang menyaksikan penduduk majoriti etnik Cina, tetapi pelbagai etnik dan suku datangnya dari Sabah dan Sarawak. Justeru kerana mahukan identiti dan hak negeri mereka dikekalkan, perjanjian 20 perkara untuk Sabah dan Sarawak telah dimetraikan dan sebahagian besarnya dimasukkan dalam Perlembagaan Persekutuan. Kini Laut Cina Selatan yang memisahkan warga Semenanjung dan Sabah & Sarawak mesti dipadurapatkan untuk membentuk bangsa Malaysia. Maka Rukun Negara merupakan platform penting membentuk perpaduan erat yang dimaksudkan itu.

Kedua: Memandangkan jurang ekonomi yang agak jauh antara penduduk pribumi dan ‘pendatang’, timbul irihati dan prasangka buruk antara keduanya. Sehingga penduduk pribumi dipandang hina dan rendah oleh golongan ‘pendatang” menyebabkan berlaku rusuhan, kacaubilau dan pertumpahan darah pada 13 Mei 1969. Bagi mengurangkan jurang perbezaan antara golongan kaya dan miskin supaya kekayaan negara dapat dikecapi secara adil dan saksama, Dasar Ekonomi Baru (DEB) Pertama diperkenalkan bagi maksud ini.

Ketiga: Perlembagaan Persekutuan yang merupakan dokumen dan undang-undang tertinggi negara seperti yang termaktub dalam Perkara 4(1) tidak akan bermakna kalau keluhuran Perlembagaan itu tidak diamati. Ia perlu dipertahankan oleh semua rakyat Malaysia bagi mencegah sesetengah pihak yang mengambil sikap pilih kasih dalam pelaksaan undang-undang. Ini bertepatan dengan Perkara 8 (1) Perlembagaan Persekutuan yang memberi hak kesamarataan kepada setiap individu.

Mungkin ramai yang bertanya, kenapa sambutan 50 tahun Rukun Negara diadakan. Ini kerana masih ramai lagi warga Malaysia yang tidak kuat jatidirinya. Peristiwa yang kurang enak didengar seperti mengebarkan jalur gemilang secara terbalik, pengubahsuaian Jata Negara dan beberapa isu lain mencerminkan rendahnya semangat patriotisme sesetengah warga Malaysia.

Justeru itu, terdapat usaha oleh beberapa pertubuhan dan organisasi yang mencadangkan agar Rukun Negara dimasukkan sebagai mukaddimah Perlembagaan Persekutuan. Sebenarnya, usul ini pernah diutarakan oleh Allahyarham Prof Syed Hussein Al-Attas pada Februari 1971 dan dihidup kembali beberapa tahun yang lalu tetapi ia tidak menjadi kenyataan sehingga kini.

Bagi mereka yang menyokong Rukun Negara dimasukkan sebagai mukadimah Perlembagaan Persekutuan kerana buat masa ini, Perlembagaan kita tidak mempunyai mukadimah walaupun majoriti Perlembagaan negeri-negeri mempunyainya. Hakikatnya, dunia menyaksikan 160 dari 193 negara mempunyai mukadimah atau dikenali sebagai preamble dalam perlembagaan mereka. Malah Sahifah Madinah yang merupakan Perlembagaan Bertulis pertama dalam sejarah dunia pun mempunyai mukadimah. Sahifah Madinah yang mempunyai 47 fasal bukanlah wahyu yang diturunkan oleh Allah tetapi kandungannnya bersifat universal dan relevan sehingga hari ini. Masyarakat Madinah tanpa mengira latar belakang kabilah dan agama sama-sama bersatu padu memastikan negara Madinah selamat, maju, makmur dan aman damai.

Walaupun begitu, ada pihak yang berhujah menolak keperluan memasukkan Rukun Negara sebagai mukadimah kerana kekaburan sifat yang hendak diterima pakai. Justeru terdapat tiga sifat mukadimah: sifat ideal yang bertujuan untuk menyatupadukan rakyat pelbagai etnik dan agama; sifat tafsiran yang membantu mentafsir perkara-perkara yang terkandung dalam Perlembagaan; dan sifat substantif yang mengesahkan undang-undang.

Bagi yang menyokong kemasukkan Rukun Negara ke dalam Perlembagaan Persekutuan berhujah bahawa ia tidak akan mengurangkan mana-mana peruntukan dalam Perlembagaan. Ini kerana semua Perkara yang terkandung di dalamnya mempunyai kaitan antara satu sama lain. Membaca peruntukan dalam Perlembagaan tidak boleh dibuat secara berasingan kerana ia bersifat menyeluruh. Ia tidak akan menghapuskan beberapa Perkara penting seperti Perkara 3(1) yang memberi keutamaan kepada agama Islam. Ia juga tidak akan menghapuskan hak keistimewaan orang Melayu dan bumiputra Sabah dan Sarawak dalam Perkara 153, Bahasa Melayu yang termaktub dalam Perkara 152, hak dan keistimewaan Raja-raja Melayu melalui Majlis Raja-raja dalam Perkara 38.

Mukadimah dalam Perlembagaan lazimnya menekankan nilai–nilai sejagat dan unsur-unsur tempatan. Kerana itu, ia tidak akan merungkai inti pati kandungan dalam Perlembagaan itu sendiri. Keutamaan kepada nilai-nilai dan unsur-unsur tempatan tetap kekal dan tidak akan luntur dengan kemasukan Rukun Negara sebagai mukadimahnya.

Meskipun begitu, ia memerlukan kepada perbincangan lanjut supaya semua pihak dapat memahami tujuan sebenarnya. Apapun keputusannya, natijah asal Rukun Negara perlu dikembalikan kerana falsafah yang terkandung di dalamnya merupakan tunjang perpaduan kaum dan keharmonian sosial yang berbilang kaum dan agama di Malaysia.

-BebasNews

PROFESOR Madya Dr. Mohamed Azam Mohamed Adil dilantik sebagai Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif di International Institute of Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia pada 1 April 2013.

Source: https://bebasnews.my/?p=40123

 

 

Dalam kalender, Sabtu pertama dalam bulan Jun, negara kita menyambut ulang tahun keputeraan Yang di-Pertuan Agong (YDA). Walau bagaimanapun, dalam dua tahun kebelakangan ini sambutan keputeraan YDA dibuat dalam bulan September kerana tarikh asalnya jatuh dalam bulan Ramadhan. Pada tahun ini, tarikh asal hari keputeraan YDA ialah pada hari Sabtu 6 Jun 2020 tetapi dipinda pada 8 Jun 2020. YDA sekarang, Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah ibni Almarhum Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah telah dipilih oleh Raja-raja Melayu dalam satu mesyuarat khas Majlis Raja-Raja Melayu (MRR) sebagai YDA ke 16 pada 24 Januari 2019 selepas 9 hari ditabalkan sebagai Sultan Pahang menggantikan ayahanda baginda, Almarhum Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah yang gering ketika itu. Baginda telah mengangkat sumpah jawatan sebagai YDA pada 31 Januari 2019.

Jawatan YDA merupakan satu-satunya jawatan unik dalam dunia. Ini kerana, YDA dipilih oleh MRR dari kalangan sembilan Raja-Raja Melayu bagi satu tempoh lima tahun. Maka seseorang Sultan yang dipilih sebagai YDA tidak boleh memegang jawatan seumur hidup sebagaimana raja-raja lain yang wujud di dunia. Sebagai contoh, Permaisuri Elizabeth di United Kingdom merupakan pemerintah beraja yang paling lama bersemayam di atas takhta sehingga kini.

Hakikatnya, institusi YDA lahir dari kemerdekaan Tanah Melayu. Sebelum itu, tidak wujud satu institusi beraja di peringkat persekutuan. Hanya terdapat sembilan Sultan/Raja yang diiktiraf sehingga sekarang. Seperti yang disebut sebelum ini, salah seorang daripada Sultan/Raja akan dipilih oleh baginda-baginda tuanku untuk menjadi YDA bagi tempoh lima tahun. YDA boleh meletak jawatan. Sejarah juga telah menyaksikan satu-satunya YDA, Sultan Muhammad V YDA ke 15 yang menaiki takhta pada 13 Disember 2016 meletak jawatan pada 6 Januari 2019. Menurut Perkara 32(3) Perlembagaan Persekutuan, YDA boleh boleh meletak jawatan pada bila-bila masa dengan menghantar surat perletakan jawatan kepada MRR. YDA juga boleh dilucutkan jawatannya oleh MRR. Seseorang Sultan yang dipilih menjadi YDA akan terlucut jawatannya sekiranya baginda tidak lagi menjadi Sultan/Raja di negeri berkenaan.

Institusi YDA sangat siknifikan bagi rakyat Malaysia kerana ia merupakan satu institusi yang disanjung tinggi dan memain peranan penting dalam kestabilan politik, ekonomi dan sosial negara. Institusi YDA bukanlah satu institusi yang hanya bersifat ceremonial dan rubber stamp. Ia merupkan satu institusi yang tertinggi tubuhkan oleh pembuat Perlembagaan bagi mengetuai Persekutuan Malaysia. Menurut Perkara 32 (1) Perlembagaan Persekutuan, YDA adalah Ketua Tertinggi (Supreme Head) bagi Persekutan Malaysia yang kedudukannya mengatasi semua orang lain di Persekutuan Malaysia. YDA tidak boleh didakwa di mana-mana mahkamah kecuali di Mahkamah Khas yang diwujudkan di bawah Bahagian XV Perlembagaan Persekutuan.

Kewujudan institusi YDA dan MRR berperanan sebagai juruaudit tambahan dari segi perlembagaan. Malah ternyata, ada bukti dalam Laporan Suruhanjaya Reid, kewujudan YDA dan MRR adalah sebagai penjaga Perlembagaan Persekutuan, pelindung kepada hak-hak baginda-baginda, mempertahankan agama Islam, Bahasa Melayu, keistimewaan orang Melayu dan hak kewarganegaraan orang bukan Melayu.

Fungsi dan Peranan Yang di-Pertuan Agong

Malaysia mewarisi sistem pemerintahan Raja berperlembagaan dan demokrasi berparlimen dari sistem Westminster dari England. Dalam menjalankan tugas, YDA dikehendaki mendengar nasihat Perdana Menteri. Baginda tidak diberi kuasa secara Perlembagaan menjalankan tugas sesuka hati. Ini dapat dilihat dalam Perkara 40 (1) (1A) Perlembagaan Persekutuan di mana YDA dikehendaki bertindak mengikut nasihat Perdana Menteri kecuali dalam perkara-perkara yang disebut dalam Perlembagaan Persekutuan.

YDA adalah ketua negara tetapi bukan ketua badan eksekutif. Kuasa eksekutif yang diberi kepada baginda adalah terhad tertakluk kepada peruntukan undang-undang yang diberi dan yang diperuntukkan dalam Jadual Kedua, Perlembagaan Persekutuan (Perkara 39). Namun begitu, YDA boleh menggunakan budibicara baginda, melantik Perdana Menteri mengetuai kabinet (Perkara 43(1)). Walau bagaimanapun, dalam melantik seseorang Perdana Menteri, YDA hendaklah memastikan individu yang dilantik itu mendapat kepercayaan majoriti perwakilan dalam Dewan Rakyat di Parlimen (Perkara 43 (2) (a)). Hal ini dapat dilihat dalam perlantikan Perdana Menteri Kelapan Tan Sri Muhyiddin Yasin apabila Perdana Menteri Ketujuh Tun Mahathir Mohamad meletak jawatan dan tertumbangnya kerajaan Pakatan Harapan. Meskipun pada pengamatan ramai bahawa majoriti perwakilan Dewan Rakyat yang diperolehi oleh Tan Sri Muhyiddin Yasin adalah tipis, tetapi pada menjalankan budibicara baginda YDA dalam melantik seseorang sebagai Perdana Menteri, baginda tuanku yakin ia mendapat sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat.

Selepas melantik Perdana Menteri, YDA hendaklah atas nasihat Perdana Menteri melantik jemaah menteri dari kalangan ahli Parlimen sama ada dari kalangan ahli Dewan Rakyat atau Dewan Negara (Perkara 38 (2) (b)).

Menurut Perkara 43 (4) Perlembagaan Persekutuan, jika Perdana Menteri hilang sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat, kecuali atas permintaannya kepada YDA untuk membubar Parlimen, Perdana Menteri hendaklah meletak jawatan dari Kabinet. Ini dapat dilihat bila mana Tun Mahathir meletak jawatan Perdana Menteri ketujuh pada 24 Februari 2020 setelah beliau mendapati bahawa beliau telah hilang sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat pada masa itu.

Apabila Perdana Menteri didapati tidak mendapat sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat dan tidak mahu meletakkan jawatan, undi tidak percaya kepada beliau boleh dibuat di Dewan Rakyat. Sekiranya undi tidak percaya menunjukkan bahawa Perdana Menteri tidak lagi mendapat sokongan majoriti ahli Dewan Rakyat, Perdana Menteri hendaklah meletak jawatan dan menasihati YDA untuk membubarkan Parlimen. YDA boleh atau tidak, mengikut budibicara baginda membubarkan Parlimen.

YDA tidak mempunyai kuasa memecat Perdana Menteri tetapi Perdana Menteri mempunyai kuasa memecat menteri kabinet. Pemecatan boleh dibuat dengan surat dikeluarkan oleh Perdana Menteri dengan memaklumkannya kepada YDA tanpa perlu kepada perkenan YDA (rujuk kes Dato’ Seri Anwar Ibrahim lwn Perdana Menteri [1995] 5 MLJ 193).

Begitu juga, apabila Perdana Menteri meletak jawatan, seluruh anggota kabinetnya juga akan terungkai. Ini kerana, Perdana Menteri adalah ketua kabinet dan kabinet dilantik oleh YDA untuk menasihati baginda dalam menjalankan tugas-tugas baginda. Kabinet secara kolektifnya bertanggung jawab kepada Parlimen (Perkara 40 (1) (2) (a) dan (3)).

Tertakluk kepada Perkara 43 (4) Perlembagaan Persekutuan, ahli kabinet selain Perdana Menteri hendaklah memegang jawatan selagi dikehendaki oleh YDA (shall hold office during the pleasure of the YDA), kecuali jawatan seseorang ahli kabinet itu ditarik balik oleh YDA atas nasihat Perdana Menteri. Walau bagaimanapun, seseorang ahli kabinet pada bila-bila masa boleh meletak jawatan.

Tetapi sebelum seseorang ahli kabinet menjalankan tugasnya, ia hendaklah mengangkat sumpah jawatan di hadapan YDA bagi menyimpan rahsia rasmi tugasan sebagaimana dalam Jadual Keenam (Perkara 43 (6)).

Begitu juga, YDA atas nasihat Perdana Menteri boleh melantik ahli-ahli Timbalan Menteri dari kalangan ahli-ahli Parlimen sama ada dari Dewan Rakyat atau Dewan Negara (Perkara 43A (1)). Dalam menjalankan tugas, Timbalan Menteri hendaklah membantu Menteri dan dalam hal ini ia mempunyai semua kuasa seperti yang diberi kepada Menteri. Maka peruntukan dalam Perenggan (5) dan (6) di bawah Perkara 43 adalah terpakai ke atas Timbalan Menteri seperti yang terpakai ke atas Menteri.

Meskipun begitu, dalam urusan perlantikan Setiausana Parlimen dan Setiausa Politik, kuasa ini diserahkan kepada Perdana Menteri (Perkara 43B (1) & 43C (1). Untuk Setiausaha Parlimen, ianya mesti terdiri dari salah satu ahli Dewan Rakyat atau Dewan Negara (Perkara 43B (1). Manakala bagi Setiausaha Politik ia tidak perlu dari kalangan ahli Parlimen (Perkara 43C (2) (a)).

YDA juga mempunyai kuasa budibicara dalam perkara pembubaran Parlimen. Hak ini tidak perlu diikuti walaupun dinasihat oleh Perdana Menteri. Ini adalah kerana kuasa perkenan atau tidak terhadap pembubaran Parlimen adalah kuasa mutlak YDA (Perkara 40 (2) (b)).

Dalam menjalankan tugas, mengikut Perkara 55 (1) Perlembagaan Persekutuan, YDA dari masa ke semasa hendaklah memanggil Parlimen untuk bersidang dan hendaklah memastikan persidangan Parlimen itu tidak melangkaui tempoh enam bulan dari persidangan yang lepas.

Satu kuasa besar yang diberi kepada YDA oleh Perlembagaan Persekutuan melalui Perkara 55 (2) ialah baginda boleh menangguh (prorogue) atau membubar Parlimen.
YDA juga mempunyai kuasa mutlak dalam memperkenankan perisytiharan darurat. Perkara 150 Perlembagaan Persekutuan menyebut, YDA setelah berpuas hati bahawa keselamatan, kehidupan ekonomi rakyat dan ketenteraman awam tergugat, boleh membuat perisytiharan darurat. Namun perisytiharan ini tidak semestinya mengikut nasihat Perdana Menteri. Baginda boleh menolak permintaan tersebut.

YDA mempunyai kuasa dan tanggung jawab melindungi kedudukan istimewa orang Melayu dan peribumi Sabah dan Sarawak di samping melindungi kepentingan komuniti lain (Perkara 153(1)).

Dalam memberi pingat dan darjah, YDA mempunyai kuasa mutlak memandangkan ianya tidak diperuntukkan dalam Perlembagaan Persekutuan.

Dalam hubungan dengan kehakiman, YDA mempunyai fungsi tertentu walaupun dari segi institusi, YDA bukanlah sebahagian dari badan kehakiman tetapi mempunyai hubungan dengan badan ini dalam beberapa perkara, antara lain, merujuk kepada Mahkamah Persekutuan dalam mendapatkan pandangan mengenai sebarang persoalan perlembagaan (Perkara 130).

YDA juga berfungsi melantik hakim-hakim Mahkamah Tinggi, Mahkamah Rayuan dan Mahkamah Persekutuan termasuk Hakim Besar Malaya, Hakim Besar Borneo, Presiden Mahkamah Rayuan dan Ketua Hakim Negara (Perkara 122B). Baginda juga mempunyai kuasa untuk melucut atau menggantung hakim-hakim Mahkamah Persekutuan tertakluk kepada peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan (Perkara 125). YDA juga mempunyai kuasa melantik ahli-ahli Suruhanjaya Kehakiman dan Undang-undang (Perkara 138).

YDA juga adalah pengerusi Badan Pengampunan di mana kesalahan itu berlaku di Wilayah-wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan dan Putrajaya. Bagi negeri-negeri pula, kuasa pengampunan ini dianugerahkan kepada Sultan/Raja atau Yang di-Pertua Negeri (Perkara 42 (1)).

Menurut Perkara 41 Perlembagaan Persekutuan, YDA adalah pemerintah tertinggi angkatan tentera Persekutuan. Ia adalah jawatan kanan tertinggi dalam struktur pemerintahan angkatan bersenjata Malaysia. Ia lahir dalam tahun 1957 susulan kemerdekaan Tanah Malayu.

Kedudukan Islam dan Hubungannya Dengan Yang di-Pertuan Agong dan Raja-Raja Melayu.

Perkara-perkara yang berkaitan dengan hal ehwal agama Islam adalah terletak secara eksklusif di bawah kuasa Sultan dan YDA bagi negeri yang tiada Sultan. Perlantikan hakim-hakim di Mahkamah Syariah adalah dibuat oleh sultan-sultan bagi negeri-negeri dan YDA bagi Wilayah-wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan & Putrajaya, Pulau Pinang, Melaka, Sabah dan Sarawak. Ini termasuk perlantikan Yang di-Pertua Majlis Agama Islam Negeri-negeri. Terdapat sesetengah negeri, Yang di-Pertua Majlis Agama Islam terdiri dan Raja Muda (Pahang). Perlantikan Mufti juga terletak di bawah kuasa Sultan-sultan dan YDA bagi Wilayah-wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan dan Putrajaya, Pulau Pinang, Melaka, Sabah dan Sarawak. Hal-hal berkaitan dengan pentadbiran masjid-masjid, pertauliahan guru-guru agama dan pendakwah hendaklah mendapat perkenan Sultan-sultan dan YDA.

Sebagai Ketua Agama Islam bagi negeri-negeri tidak beraja (Wilayah-wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Putrajaya dan Labuan, Melaka, Pulau Pinang, Sabah dan Sarawak), YDA berperanan supaya perjalanan hal ehwal Islam berjalan dengan lancar dengan penubuhan Majlis Agama Islam Negeri-negeri/Wilayah Persekutuan demi membantu dan menasihat baginda dalam semua urusan yang berkaitan dengan hal ehwal agama Islam (Perkara 3(5), 3(3) dan 3(5)).

Kesimpulan

Sebagai Ketua Negara, YDA dilihat memain peranan penting dalam memastikan pentadbiran negara berada dalam landasan betul mengikut acuan Perlembagaan Persekutuan. Baginda bertindak sebagai penyemak dan pengimbang (check and balance) supaya ketua-ketua bagi ketiga-tiga badan eksekutif, perundangan dan kehakiman menjalankan tugas dengan adil dan penuh tanggung jawab demi kepentingan dan kemaslahatan rakyat.

Meskipun YDA bertindak mengikut nasihat Perdana Menteri, baginda mempunyai kuasa besar yang diperuntukkan dalam Perlembagaan Persekutuan bagi memastikan keadaan negara stabil dan aman. Tanpa prejudis, YDA boleh menggunakan budibicara baginda menggantung Parlimen dan mengisytihar darurat bagi memastikan keselamatan, kehidupan ekonomi dan ketenteraman awam terpelihara (Perkara 150(1)). Ini demi untuk memastikan keamanan, kepentingan dan kesejahteraan rakyat umum terpelihara.

---

PROFESOR Madya Dr. Mohamed Azam Mohamed Adil dilantik sebagai Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif di International Institute of Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia pada 1 April 2013. Bidang kepakaran beliau ialah Undang-undang Perlembagaan, Konflik Undang-undang Syariah-Sivil, Hak-Asasi Manusia, Undang-undang Jenayah Islam dan Undang-undang Transaksi Islam (Muamalah).

Memiliki Ijazah Sarjana Muda Syariah (Kepujian) dari Universiti Malaya pada tahun 1990, Sarjana Undang-undang (LLM) pada tahun 1992-1993 di School of Oriental and African Studies (SOAS), University of London dan PhD dalam undang-undang di universiti yang sama pada tahun 2001-2005.

Bebas News : 07.06.2020

Source: https://bebasnews.my/?p=38412